Według raportu opublikowanego przez Polskie Sieci Energetyczne, zużycie energii w Polsce w roku 2016 osiągnęło wartość 164 625 GWh, co jest najwyższym wynikiem w historii. Krajowa produkcja energii wyniosła w analogicznym okresie 162 626 GWh i nie była w stanie zaspokoić popytu, który w roku 2016 wzrósł o prawie 2%.[1] Poprzedni rok był zatem drugim rokiem z ujemnym saldem wymiany energii elektrycznej w historii polskiej energetyki (po raz pierwszy ujemne saldo odnotowano w roku 2014). Sytuacja ta zmusiła dostawców energii do zakupu prądu na rynkach zagranicznych, głównie w Niemczech i Szwecji.

Specyfika polskiego rynku energii

Wzrost zużycia energii elektrycznej w Polsce sprawia, iż rynek sprzedaży energii elektrycznej staje się coraz bardziej konkurencyjny. Według raportu Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych w roku 2012 około 340 podmiotów posiadało koncesję na obrót energią elektryczną. Na początku sierpnia 2017 liczba ta zwiększyła się do 467.[2]

Ze względu na specyfikę rynku energii elektrycznej sprzedaż prądu wiąże się z dodatkową usługą, jaką jest jego przesył. Gospodarstwa domowe, będące odbiorcami końcowymi energii zmuszone są zatem uiszczać opłaty zarówno za wykorzystaną energię, która jest sprzedawana na wolnym rynku, jak i za jej dystrybucję, która oparta jest na regionalnych monopolach. Pomimo liberalizacji rynku w roku 2007, do największych sprzedawców energii elektrycznej ciągle należą firmy będące właścicielami sieci dystrybucyjnej czyli PGE, Tauron, Enea, Energa oraz Innogy.

Ponad 400 ofert, ale która jest najlepsza?

Ze względu na rosnące zainteresowanie zmianą sprzedawcy energii, jakie w ostatnich latach wyrażają  konsumenci, w lipcu 2017 Polski Instytut Badań Jakości przeprowadził test dostawców prądu elektrycznego. Badanie odbyło się we współpracy z renomowanym niemieckim instytutem DtGV – Deutsche Gesellschaft für Verbraucherstudien, który na podstawie wieloletnich doświadczeń na rynku niemieckim, dostarczył metodologię i narzędzia badawcze użyte podczas testu.

Badanie objęło 16 największych polskich dostawców energii elektrycznej, spośród których zdecydowana większość posiada status członka Towarzystwa Obrotu Energią.[3] Narzędzia badawcze dostarczane przez Deutsche Gesellschaft für Verbraucherstudien pozwoliły na dokonanie rzetelnej analizy porównawczej opartej na 66 zmiennych, podzielonych na cztery kategorie.

Ze względu na dużą różnorodność w wykorzystaniu energii przez gospodarstwa domowe, Polski Instytut Badań Jakości dokonał oceny kosztów prądu elektrycznego na podstawie pięciu scenariuszy zużycia:

1. Gospodarstwo domowe z rocznym zużyciem 1000 kWh
2. Gospodarstwo domowe z rocznym zużyciem 1500 kWh
3. Gospodarstwo domowe z rocznym zużyciem 2000 kWh
4. Gospodarstwo domowe z rocznym zużyciem 2500 kWh
5. Gospodarstwo domowe z rocznym zużyciem 3000 kWh

Podział na pięć scenariuszy został opracowany na  podstawie raportu Głównego Urzędu Statystycznego pt.: „Zużycie Energii w Gospodarstwach Domowych w 2015 r.”, według którego powyższe roczne plany zużycia energii są reprezentatywne dla 80% polskich gospodarstw domowych.

Do każdego z pięciu scenariuszy zużycia energii przyporządkowano trzy różne grupy taryfowe: G11 (stała cena prądu), G12 (tańszy prąd poza szczytem) oraz G12w (tańszy prąd poza szczytem, w weekendy i dni ustawowo wolne od pracy). Każda z taryf została przeanalizowana dla pięciu różnych polskich miast, reprezentujących pięć różnych regionów dystrybucji energii: Warszawa (obszar dystrybucji: Innogy), Kraków (obszar dystrybucji: Tauron), Gdańsk (obszar dystrybucji: Energa), Poznań (obszar dystrybucji: Enea) oraz Lublin (obszar dystrybucji: PGE). Sumarycznie przetestowano zatem 75 różnych planów poboru energii (5 scenariuszy zużycia, 3 taryfy energetyczne, 5 regionów dystrybucji). Pomimo, iż koszty energii zostały oszacowane dla pięciu różnych regionów dystrybucji, w badaniu nie wzięto pod uwagę kosztów przesyłu prądu. Podział ten uzasadniony jest faktem, iż w cennikach niektórych sprzedawców energii jej koszt jest różny dla różnych regionów.

Uczestnicy testu i metodologia badawcza

W badaniu „Dostawcy Energii Elektrycznej 2017”, Polski Instytut Badań Jakości porównał oferty w 16 polskich firmach zajmujących się sprzedażą prądu elektrycznego odbiorcom detalicznym. Do przedsiębiorstw tych należą:

• Enea SA
• Energa Obrót SA
• Energetyczne Centrum SA
• Energy Match
• Fortum
• Green SA
• Innogy
• Konerg SA
•  Orange
• PGE Obrót SA
•  PGNIG
• Plus (Polkomtel Sp. z o.o.)
• PKP Energetyka
• Pulsar Energia
• Tauron Polska Energia
• Vervis

Dane na temat oferty każdej z firm zostały zebrane na podstawie informacji o cenach energii elektrycznej dostępnych w cennikach umieszczonych w Internecie. W badaniu nie brano pod uwagę ofert specjalnych i promocji, porównano jedynie oferty standardowe. Ostateczne wyniki wyrażone zostały jako średnia ważona z następujących kategorii:

1. Cena – waga 75%
2. Ogólne warunki oferty – waga 10%
3. Transparentność oferty – waga 10%
4. Obsługa klienta – waga 5%

W kategorii cena dokonano podziału na trzy wyżej wspomniane grupy taryfowe: G11, G12 i G12w. Ocena w tej kategorii wyrażona jest jako średnia arytmetyczna z ofert w każdym z obszarów taryfowych.

Wyniki badania

Spośród 16 sprzedawców energii biorących udział w badaniu, najlepszy wynik uzyskała firma Pulsar Energia, która z oceną wynoszącą 87% wyprzedziła firmę Fortum (wynik 83%) i Energetyczne Centrum (wynik 79%). W pierwszej piątce rankingu znalazł się również Polkomtel (wynik 78%), a także Vervis (wyniki 78%, przegrana o 0,25% z Polkomtelem). Na ostateczny znakomity wynik firmy Pulsar Energia wpływ miało głównie zajęcie pierwszego miejsca w kategorii cena, z ponad siedmio-procentową przewagą nad drugim miejscem, które przypadło firmie Fortum. Pulsar Energia okazał się najlepszy w dwóch kategoriach taryfowych: G11 i G12w, przegrywając jednak znacznie w kategorii G12 z Fortum.

Zwycięstwo  w kategorii ogólne warunki oferty przypadło firmie Innogy, która nieznacznie wyprzedziła Eneę i Energę Obrót. W kategorii transparentność oferty bezkonkurencyjna okazała się Enea (wyprzedzając Innogy i Fortum), a najlepszą obsługą klienta pochwalić się może Polkomtel (przed firmami Energy Match i Energa Obrót).